Τρίτη 6 Δεκεμβρίου 2011

Προσχολική ηλικία και διατροφή



Προσχολική ηλικία

Συγκριτικά με τον εξαιρετικά γρήγορο ρυθμό ανάπτυξης που παρατηρείται στη βρεφική ηλικία, ο ρυθμός ανάπτυξης κατά την παιδική ηλικία είναι αρκετά βραδύτερος.

Η παιδική ηλικία μπορεί να χωριστεί σε τρεις υποπεριόδους:

Την νηπιακή ηλικία (1-3 ετών).
Την προσχολική ηλικία (4-6 ετών).
Τη σχολική περίοδο (7-10 ετών).



 Αύξηση βάρους ενός παιδιού
Η αύξηση του βάρους και του ύψους είναι σχετικά γρήγορη, συμβαίνει όμως με πιο αργούς ρυθμούς από αυτούς που παρατηρούνται κατά τον πρώτο χρόνους ζωής.

Πιο συγκεκριμένα ένα παιδί ηλικίας 2-5 ετών θα αυξήσει το βάρος του κατά 2-2.5 κιλά το χρόνο και το ύψος του κατά 7.5 εκατοστά τον χρόνο.

Ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός ότι ενώ ο ρυθμός ανάπτυξης μπορεί να είναι αργός και σταθερός μπορεί να υπάρχουν διακυμάνσεις στην όρεξη και στην πρόσληψη τροφής που όμως κρίνονται απαραίτητες για να αναπληρώσουν τις καθημερινές φθορές, με παραγωγή νέων κυττάρων και να ανταπεξέλθει στις καθημερινές σωματικές δραστηριότητες.


Διατροφικές συστάσεις
Είναι σημαντικό οι διατροφικές συστάσεις να καθορίζονται από το βασικό μεταβολισμό, τον ρυθμό ανάπτυξης και τη φυσική του δραστηριότητα και η μέση πρόσληψη ενέργειας να κυμαίνεται 1500-1700 ανάλογα με το φύλο και την φυσική δραστηριότητα.
Φυσικά θα πρέπει να περιλαμβάνονται όλες οι ομάδες τροφίμων:
Δημητριακά, ψωμί, πατάτα, μακαρόνια, ρύζι.
Φρούτα και λαχανικά.
Γάλα και γαλακτοκομικά.
 Κρέας και προϊόντα του (όσπρια, αυγά, ψάρι, κοτόπουλο).
Καθώς το παιδί αναπτύσσεται θα χρειαστεί πληθώρα ενεργείας και θρεπτικών συστατικών.

Πιο συγκεκριμένα, η πρωτεΐνη θα παίξει ενεργό ρόλο στην ανάπτυξη του παιδιού, μιας και είναι υπεύθυνη για την διατήρηση των ιστών αλλά και την σύνθεση νέων κυττάρων και ιστών. Οι σημαντικότερες πηγές πρωτεΐνης είναι τα αυγά, το γάλα και τα γαλακτοκομικά, τα όσπρια, το ψάρι, το κρέας και το κοτόπουλο. Η εκτίμηση της πρωτεϊνικής πρόσληψης ενός παιδιού πρέπει να βασίζεται στην επάρκεια του ρυθμού ανάπτυξης αλλά και στην ποιότητα της πρωτεΐνης από τα καταναλισκόμενα τρόφιμα.

Στα λιπαρά θα πρέπει να επέλθει μείωση κορεσμένων λιπαρών, ενώ απεναντίας η πρόσληψη απαραίτητων πολυακόρεστων λιπαρών οξέων θα μπορούσε να αυξηθεί, και κυρίως του DHA, που επηρεάζει όχι μόνο τη μείωση του κινδύνου καρδιαγγειακών προβλημάτων μακροπρόθεσμα, αλλά και την ομαλή ανάπτυξη του εγκεφάλου και της όρασης. Η πρόσληψη λιπαρών ψαριών, ξηρών καρπών και φυτικών λιπαρών, όπως είναι το ελαιόλαδο και οι φυτικές μαργαρίνες είναι λοιπόν απαραίτητα.

Τα παιδιά ηλικίας κάτω των δύο χρόνων δεν θα πρέπει να πίνουν γάλατα ημι- ή πλήρως αποβουτυρωμένα, επειδή χρειάζονται το λίπος του πλήρους γάλακτος.

Εντελώς άπαχο γάλα δεν πρέπει να καταναλώνεται από παιδιά κάτω των πέντε χρόνων.
 Όσο αφορά τα υπόλοιπα προϊόντα γάλακτος τύπου "light", (π.χ. γιαούρτια, παγωτά), η κατανάλωση τους εξαρτάται από την υπόλοιπη δίαιτα του παιδιού και από το αν υπάρχει πρόβλημα βάρους ή οποιοδήποτε άλλα πρόβλημα που απαιτεί μείωση των λιπαρών.
 Δε πρέπει να ξεχνάμε ότι η απομάκρυνση του λίπους από τα προϊόντα αυτά συνοδεύεται συχνά και από απομάκρυνση των λιποδιαλυτών βιταμινών (βιταμίνες A,D,K,E), εκτός αν υπάρχει επιπλέον ενίσχυση των προϊόντων από τις κατασκευάστριες εταιρίες με τις βιταμίνες αυτές.

Απαιραίτητες βιταμίνες

Όσον αφορά τις βιταμίνες και τα ανόργανα στοιχειά θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία στα:
Ασβέστιο όπου και αποτελεί προσδιοριστικό παράγοντα δημιουργίας οστικής μάζας και βρίσκεται στο γάλα και στα γαλακτοκομικά και σε μικρότερη ποσότητα στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά.
Σίδηρο μιας και η σιδηροπενική αναιμία είναι από τα διατροφικά προβλήματα που εμφανίζονται με μεγάλη συχνότητα σε αυτήν την ηλικία. Ο σίδηρος περιέχεται στο κρέας, κοτόπουλο, αυγά, ψαρί, πράσινα φυλλώδη λαχανικά αλλά και σε δημητριακά εμπλουτισμένα με σίδηρο. Η πρόσληψη τροφίμων που περιέχουν βιταμίνη c αυξάνει την απορρόφηση του σιδήρου.Έτσι λοιπόν κιτρικά φρούτα όπως το πορτοκάλι και μανταρίνι αλλά επίσης πράσινα και κίτρινα λαχανικά μπορούν να βοηθήσουν.

Ιδιαίτερη σημασία θα πρέπει επίσης να δοθεί στο πρωινό ώστε το σώμα τους να έχει αρκετή ενέργεια για να είναι συγκεντρωμένα και να μπορούν να αποδώσουν μαθησιακά. Έρευνες υποστηρίζουν ότι τα παιδιά που τρώνε πρωινό αποδίδουν καλύτερα στα μαθηματικά και την ανάγνωση, έχουν αυξημένη προσοχή την ώρα του μαθήματος και συνολικά καλύτερη συμπεριφορά στην τάξη.

Καλές ιδέες για πρωινό είναι


Γάλα με Δημητριακά και αποξηραμένα φρούτα η φρούτο.
 Τοστ και 1 φρούτο η χυμός.
Γάλα, 1 κομμάτι κέικ και 1 φρούτο. Τα ζαχαρώδη γλυκά θα πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο αφού περιέχουν λίγα θρεπτικά συστατικά και μπορεί να προκαλέσουν τερηδόνα.

Τέλος Η τακτική κατανάλωση νερού είναι επίσης σημαντική λόγω του ότι στα παιδιά μπορεί να επέλθει πιο γρήγορα αφυδάτωση.

Συμπερασματικά λοιπόν η ισορροπημένη διατροφή που περιλαμβάνει ποικιλία τροφίμων από όλες τις κατηγορίες μπορεί να προσφέρει τα θρεπτικά συστατικά και την ενέργεια για την ομαλή ανάπτυξη και την διατήρηση της υγείας σου. Το διαιτολόγιο του παιδιού θα πρέπει να περιλαμβάνει:
Σαλάτα σε κάθε γεύμα (μαγειρεμένα λαχανικά η χορτόσουπα).

2-4 φρούτα την ημέρα (ωμά, πολτοποιμένα, κομπόστα στο φυσικό χυμό του).
2-3 μερίδες γαλακτοκομικών προϊόντων (γάλα, γιαούρτι, τυρί, παγωτό).
1-2 φορές την εβδομάδα όσπρια. 2 φορές την εβδομάδα ψάρι.
 1-3 φορές την εβδομάδα κρέας κοτόπουλο. 4-5 φορές την εβδομάδα αυγά.
Ελαιόλαδο και ξηρούς καρπούς.

Δέσποινα Μαρσέλου, Διαιτολόγος - Διατροφολόγος

Πηγήhttp://www.getactive.gr