Επιμέλεια: Ρούλα Τσουλέα
Μπορεί μια βόλτα να καταπραΰνει την κατάθλιψη; Το ερώτημα αυτό απασχολούσε τον δρα Μαντουκάρ Τριβέντι, καθηγητή Ψυχιατρικής στο Ιατρικό Κέντρο του Νοτιοδυτικού Πανεπιστημίου του Τέξας, στο Ντάλας, από τότε που αρκετοί ασθενείς του με σοβαρή κατάθλιψη του είπαν πως ένιωθαν πιο καλά έπειτα από κάθε περίπατο που έκαναν.
Οι ασθενείς αυτοί έπαιρναν αντικαταθλιπτικά της οικογένειας των αναστολέων επαναπρόσληψης σεροτονίνης (ή SSRI’s), αλλά η ανταπόκρισή τους σε αυτά δεν ήταν απόλυτη. Με άλλα λόγια, παρά τη φαρμακευτική αγωγή εξακολουθούσαν να είναι καταθλιπτικοί.
Ο δρ Τριβέντι και οι συνάδελφοί του άρχισαν να αναρωτιούνται εάν η προσθήκη μιας «δόσης» άσκησης στην αγωγή τους μπορούσε να αυξήσει τις πιθανότητές τους να γίνουν καλά.
Η κλινική κατάθλιψη μπορεί να είναι εξαιρετικά επίμονη. Ακόμα και στους ασθενείς που παίρνουν επί μήνες αντικαταθλιπτικά, τα ποσοστά ανάρρωσης είναι μικρότερα από 50%.
Για να αυξήσουν τις πιθανότητες βελτιώσεως, οι γιατροί πολλές φορές προσθέτουν μια δεύτερη θεραπεία (συχνά ένα άλλο φάρμακο, όπως το λίθιο ή ένα αντιψυχωσικό) στη συνήθη αγωγή με τα SSRI’s, κατά τον δρα Τριβέντι. «Οι περισσότεροι ασθενείς χρειάζονται τελικά τουλάχιστον δύο συνεχόμενους κύκλους θεραπείας για να παρουσιάσει η νόσος τους ύφεση», λέει.
Μελέτες έχουν δείξει πως με τη δευτερεύουσα φαρμακευτική αγωγή, βελτιώνεται η κατάσταση επιπλέον 20%-30% των ασθενών, αλλά και πάλι αυτό δεν αρκεί.
Το γεγονός αυτό ώθησε τον δρα Τριβέντι να εξετάσει το θέμα της άσκησης. Η έρευνά του εντάσσεται σε ένα διογκούμενο κίνημα γιατρών και ειδικών στην ψυχική υγεία, οι οποίοι έχουν αρχίσει να αντιμετωπίζουν τη γυμναστική ως κανονικό φάρμακο, με τους ασθενείς να λαμβάνουν μία «συνταγή» για άσκηση και την πορεία της υγείας τους να παρακολουθείται προσεκτικά, σαν να παίρνουν ένα αληθινό χάπι.
Ο δρ Τριβέντι και συνάδελφοί του από διάφορα ερευνητικά κέντρα των ΗΠΑ επιστράτευσαν 126 ασθενείς με κατάθλιψη που έπαιρναν SSRI’s επί τουλάχιστον δύο μήνες, δίχως να έχουν παρουσιάσει ύφεση της νόσου. Κανένας από τους ασθενείς δεν γυμναζόταν.
Οι εθελοντές χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Η μία άρχισε ήπια αεροβική άσκηση, δηλαδή περπάτημα για 10 λεπτά την ημέρα (σε διάδρομο στο γυμναστήριο ή γύρω από το σπίτι τους) ή πολύ χαλαρό ποδήλατο.
Η δεύτερη ομάδα έκανε πιο έντονη γυμναστική: περπάτημα με γρήγορο βήμα για 30 λεπτά την ημέρα ή αρκετά δυναμική ποδηλασία.
Οι ασθενείς γυμνάζονταν επί 4 μήνες, χρονικό διάστημα κατά το οποίο έπαιρναν και το αντικαταθλιπτικό. Στο τέλος των τεσσάρων μηνών, το 29,5% εξ αυτών είχε ύφεση της κατάθλιψης – «ποσοστό ιδιαίτερα σημαντικό», κατά τον δρα Τριβέντι, καθώς «είναι ίσο ή καλύτερο με τα ποσοστά που θα είχαμε εάν τους συστήναμε αντί για γυμναστική ένα δεύτερο αντικαταθλιπτικό».
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στην «Επιθεώρηση Κλινικής Ψυχιατρικής» (JCP) και, όπως προσθέτει ο δρ Τριβέντι, «τα ευρήματά μας υποδηλώνουν πως η γυμναστική αποτελεί πολύ καλή θεραπευτική επιλογή για ασθενείς που δεν επιτυγχάνουν ύφεση της κατάθλιψης μόνο με τα SSRI’s».
Η μελέτη έχει ορισμένα μειονεκτήματα. Οι περισσότεροι ασθενείς που βελτιώθηκαν προέρχονταν από την ομάδα της έντονης γυμναστικής – και από αυτή την ομάδα ήταν περισσότεροι οι ασθενείς που εγκατέλειψαν τελικά τη μελέτη.
Ενθάρρυνση
«Πρέπει να βρούμε τρόπους για να υποστηρίξουμε την προσπάθεια των ασθενών να γυμναστούν», λέει ο δρ Τριβέντι. «Δεν επαρκεί να λες σε κάποιον “περπάτα κάθε μέρα” και να περιμένεις πως εκείνος θα το κάνει. Πρέπει να τον παρακολουθείς και να τον ενθαρρύνεις να συνεχίζει».
Επιπλέον, η ερμηνεία των ευρημάτων της μελέτης είναι δύσκολη, διότι δεν συμπεριέλαβε μια ομάδα ελέγχου – δηλαδή ασθενείς με τα ίδια χαρακτηριστικά, οι οποίοι απλώς θα συνέχιζαν τα αντικαταθλιπτικά. Η ομάδα αυτή είναι απαραίτητη, διότι κάποιοι ασθενείς μπορεί να παρουσίασαν βελτίωση όχι εξαιτίας της γυμναστικής, αλλά επειδή έπαιρναν επί τέσσερις ακόμα μήνες φάρμακα, κατά τον δρα Τζέιμς Α. Μπλούμενθαλ, καθηγητή Ψυχολογίας και Νευροεπιστήμης στο Πανεπιστήμιο Ντιουκ, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη, αλλά ασχολείται επισταμένως με το θέμα άσκησης και κατάθλιψης.
«Ολοένα περισσότερα στοιχεία δείχνουν πως η άσκηση μπορεί να βοηθήσει τους καταθλιπτικούς ασθενείς, αλλά σε καμία περίπτωση δεν είναι οριστικό», τονίζει.
Αν και όντως απαιτούνται περισσότερες μελέτες, οι ασθενείς δεν έχουν κανέναν λόγο να μην αρχίσουν να γυμνάζονται, αντιτείνει ο δρ Τριβέντι.
«Οι παρενέργειες της γυμναστικής είναι σχεδόν ανύπαρκτες, θα ωφελήσουν και άλλες παραμέτρους της υγείας τους, όπως η καρδιά, και το κόστος είναι μηδαμινό», λέει. Και συνιστά στους ασθενείς να συμβουλευτούν τον γιατρό τους για τη δυνατότητα να αρχίσουν να γυμνάζονται.
Πηγή : ΤΑ ΝΕΑ Ένθετο Υγεία
Πηγή
http://ygeia.tanea.gr
