Η μοναξιά είναι μια πολύ παρεξηγημένη έννοια. Στο άκουσμα και μόνο της λέξης μερικοί παθαίνουν πανικό, ενώ άλλοι νιώθουν τόσο όμορφα και η ψυχή τους γαληνεύει. Η μοναξιά για πολλούς είναι μια συναισθηματικά φορτισμένη λέξη, η οποία όταν την ακούμε μας δημιουργεί διάφορες σκέψεις και φέρνει συνειρμικά πολλές εικόνες στο μυαλό.
Αυτές οι εικόνες μπορεί να είναι δύσκολες, φορτισμένες συναισθηματικά, να μας είναι γνώριμες ή τελείως άγνωστες. Πώς μοιάζει άραγε η μοναξιά; Η εικόνα που ο καθένας μας επιλέγει για να την παρομοιάσει, αντικατοπτρίζει ουσιαστικά το πώς βιώνει τη μοναξιά.
Αυτές οι εικόνες μπορεί να είναι δύσκολες, φορτισμένες συναισθηματικά, να μας είναι γνώριμες ή τελείως άγνωστες. Πώς μοιάζει άραγε η μοναξιά; Η εικόνα που ο καθένας μας επιλέγει για να την παρομοιάσει, αντικατοπτρίζει ουσιαστικά το πώς βιώνει τη μοναξιά.
Για κάποιους μοιάζει με ένα δωμάτιο μουντό, κρύο και αφιλόξενο, άλλοι την παρομοιάζουν με ένα ωκεανό όπου οι άνεμοι φυσούν δυνατά, τα κύματα είναι μεγάλα και το αίσθημα του αβοήθητου έντονο, ενώ άλλοι την περιγράφουν ως ένα κάμπο με πολλά, πολύχρωμα λουλούδια και ένα τοπίο που σε γεμίζει γαλήνη και ηρεμία.
Τι είναι αυτό άραγε που διαφοροποιεί τους ανθρώπους; Τι είναι αυτό στην ιστορία του καθενός μας που δρα τόσο καταλυτικά, ώστε άλλοι όταν μένουν μόνοι τους να μπορούν να προσαρμόζονται και να βρίσκουν νέα ενδιαφέροντα, ενώ άλλοι να ψάχνουν διακαώς μια “σανίδα σωτήριας”;
Βιώματα, γεγονότα και εμπειρίες που πιθανόν να αγνοούμε, καθώς δεν μπορούμε να τα ανακαλέσουμε συνειδητά, μιας και έγιναν σε πολύ πρώιμη ηλικία, αλλά και γεγονότα των οποίων τη σημασία τείνουμε να υποτιμάμε, παίζουν καταλυτικό ρόλο του πώς βιώνουμε την μοναξιά. Από την ενδομήτρια ζωή, τα όσα βιώνουμε καταγράφονται στον ψυχικό μας κόσμο και τον επηρεάζουν καταλυτικά.
Ήταν η μήτρα της μητέρας μας ένας φιλόξενος τόπος ή κατακλυζόταν από ορμόνες του άγχους, οι οποίες ήταν αποτέλεσμα μιας μη ηθελημένης εγκυμοσύνης;
Τα πρώτα μας χρόνια, όπου ο συναισθηματικός δεσμός με τα πρόσωπα αναφοράς μας χτίζεται, ήταν γεμάτα αγάπη, ενσυναίσθηση και άνευ όρων αποδοχή; Ο θηλασμός, η απεριόριστη αγκαλιά, αλλά και η άμεση κάλυψη των ψυχικών μας αναγκών, αποτελούν πολύ σημαντικά όπλα στη φαρέτρα μας.
Τα χρόνια της νηπιακής μας ηλικίας, μας ένιωθαν οι γονείς μας ή αντίθετα προσπαθούσαν με την εξουσία και τη δύναμη ενός ενήλικα να μας οριοθετήσουν;
Αν οι απαντήσεις στα παραπάνω είναι αρνητικές, τότε έχουμε λάβει μια δύσκολη παρακαταθήκη, καθώς αυτό που έχει γραφτεί στον συναισθηματικό μας κόσμο, είναι ότι η μοναξιά είναι πολύ άσχημη, καθώς έχει συνδεθεί έντονα με την απόρριψη και την μη ικανοποίηση των συναισθηματικών μας αναγκών.
Εστιάζω στα πρώτα χρόνια και στις συναισθηματικές ανάγκες, καθώς το “χορτασμένο” συναισθηματικά παιδί, γίνεται ένας ενήλικας αυτόνομος, ανεξάρτητος, που μπορεί να προσαρμόζεται σε κάθε συνθήκη, χωρίς να βιώνει την μοναξιά ως κάτι απειλητικό.
Αντίθετα, ένα στερημένο συναισθηματικά παιδί, ψάχνει διακαώς να καλύψει τις συναισθηματικές του ανάγκες, οι οποίες παραμένουν ανικανοποίητες σε όποια ηλικία και να έχει φτάσει. Το παραπάνω έχει ως αποτέλεσμα του να βιώνει την μοναξιά με άρνηση και πανικό.
Διαβάζοντας τα γραφόμενα, ίσως αναρωτηθεί κανείς αν αλλάζουν τέτοιες επώδυνες συναισθηματικές εμπειρίες όταν έχουν γραφτεί τόσο πρώιμα. Η απάντηση είναι ότι με την κατάλληλη βοήθεια “επιδιορθώνονται” και δεν βιώνονται πια ως τόσο απειλητικές. Δεν παύουν φυσικά να υπάρχουν, αλλά δεν μας επηρεάζουν τόσο καταλυτικά και μπορούμε πλέον να λειτουργήσουμε σε κάθε συνθήκη.
Μήπως έχει έρθει η κατάλληλη στιγμή να αγαπήσουμε επιτέλους τον εαυτό μας και να τον βοηθήσουμε να επουλώσει τις πληγές του;
