Η μνήμη μας, λένε, ορίζεται από δύο παράγοντες: την όσφρηση και τις έντονες σωματικά εμπειρίες μας. Με βάση τις μνήμες από αυτά τα δύο, ταυτιζόμαστε με ανθρώπους και καταστάσεις κατά την πορεία της ζωής μας. Για παράδειγμα το σαπούνι της γιαγιάς μας έχει τύχει σε όλους μας να το ξανασυναντήσουμε κάπου και ν’ ανοίξουν κουτάκια με εικόνες.
Από την άλλη, σίγουρα σας έχει τύχει να ξεχάσατε τι φάγατε την προηγούμενη ημέρα αλλά να θυμάστε με απόλυτη ακρίβεια πώς αποκτήσατε αυτή την υπέροχη ουλή στο γόνατό σας.
Ίσως, όταν περιγράφετε το γεγονός στην παρέα σας να σκάτε από τα γέλια, αλλά κατά βάθος εύχεστε να μπορούσατε να επιστρέψετε για λίγο σε εκείνη την εποχή, ακόμη και σε εκείνη τη στιγμή του ατυχήματος.
Όλοι, λίγο ή πολύ, θα θέλαμε να ξαναζήσουμε το κάθε μικρό παιδικό σωματικό μας τραύμα, μιας κι αυτά όρισαν την καλύτερη μας ηλικία και μας δίδαξαν στην ενήλικη ζωή.
Οι ουλές και οι αμυχές του παιδιού που υπήρξαμε κάποτε, είναι τα παράσημα μας αλλά και τα διαπιστευτήρια πως δε μας απορρόφησε τη τηλεόραση, ούτε και το διάβασμα και πως ήμασταν τόσο δυνατοί, ώστε κανένας τοίχος, κανένα δέντρο και καμία ταράτσα δεν μπορούσε να μας εμποδίσει να βρούμε τον «κλέφτη» του παιχνιδιού.
Είναι η απόδειξη πως ζήσαμε ανέμελα, αθώα και δραστήρια χρόνια από εκείνα που αν γυρίσετε τη ματιά σας πίσω, θα δείτε τη γιαγιά σας να σας κυνηγάει δήθεν με το μπλάστρι της κουζίνας επειδή κάνατε κάποια αταξία, ή τους αγώνες κατάβασης με τα ποδήλατα από τη πιο μεγάλη κατηφόρα του χωριού και ύστερα ένα μπουλούκι από ποδήλατα παιδιά και χώμα καταμεσής του δρόμου να μετράνε λαβωματιές.
Τα σημάδια μας αποτελούσαν ανέκαθεν την άτυπη συμβουλή ή νουθεσία της γιαγιάς ή της μαμάς μας . Ακόμη και το «στα ̓λεγα εγώ» που σιχαινόμασταν αλλά κατά βάθος πάντα περιμέναμε να το ακούσουμε, γιατί επιβεβαιώναμε πως ακόμη κάποιος νοιάζεται αλλά και το πως ωριμάσαμε στην εφηβεία και στην ενήλικη ζωή μας.
Τα γδαρμένα γόνατα, τα σκισμένα ρούχα, τα κατάγματα κι οι μώλωπες δε μας εμπόδισαν να ξαναπιάσουμε το τιμόνι του ποδηλάτου και να συνεχίσουμε τη πορεία μας. Οι τούμπες με το ποδήλατό μας, μας δίδαξαν πως ό,τι και να συμβεί στη ζωή σου, εσύ πρέπει να ξανασηκωθείς.
Πρέπει να καθαρίσεις όπως-όπως τις πληγές σου και να προλάβεις τη βόλτα με τα ποδήλατα. Τα σημάδια μας δίδαξαν να τη γλεντάμε τη ζωή πριν το κάνει εκείνη με μια ορθοπεταλιά, με ένα «έλα μωρέ μια γρατζουνιά είναι» και με λίγη καλή παρέα.
Θυμάστε κάθε φορά που χτυπούσατε τη γιαγιά σας να σας λέει «σώπα βρε, μέχρι να παντρευτείς θα γιάνει!»;
Λοιπόν, δεν είναι τελείως τυχαίο ρητό. Τίποτα από όσα μας λέγανε δεν ήταν τυχαίο. Μπορεί η πληγή σου να έχει κλείσει σωματικά, αλλά θα θυμάσαι για μια ζωή τις συνέπειες και τις καταστάσεις. Κι αυτό μας ακολούθησε αργότερα και στην έφηβη και στην ανεξάρτητη ενήλικη ζωή μας.
Με τα μηχανάκια, τα αμάξια, τα ξενύχτια. Οι γονείς μας ξάγρυπνοι και πολλές φορές η πόρτα κλειδωμένη, αν δε γυρίζαμε την προκαθορισμένη ώρα. Ακόμη κι αυτό διδαχή ήταν. Δε θα είναι πάντα κάποιος εκεί να σε περιμένει ή ακόμη κι αν είναι, δε θα το κάνει για πάντα.
Θυμηθείτε το πρώτο σας πέσιμο με το παράνομο μηχανάκι του φίλου σας. Σε κάτι τέτοια καταλαβαίνει ποιοι μένουν και ποιοι φεύγουν. Το σπασμένο σας πόδι ή χέρι, τα ράμματά σας, έκαναν το ξεσκαρτάρισμα στους φίλους σας. Κι εκεί είδατε πως τελικά αν δε νοιαστείς εσύ για το σπασμένο σου πόδι δε θα το κάνει κανένας άλλος, πέρα από τους γονείς σου.
Κι έρχεται η ενήλικη ζωή με ελάχιστους καλούς ανθρώπους δίπλα σου, μυριάδες ουλές και τεράστια σοφία και σου θυμίζει πως ό,τι έγινες σήμερα και ό,τι σε απαρτίζει, το οφείλεις σε αυτό το ελεύθερο, κακοτράχαλο παιδί που υπήρξες κάποτε. Το οφείλεις σε εκείνη την εποχή που το παιχνίδι, το χωριό, το σπίτι και οι φίλοι σου ήταν το δικό σου προσωπικό σχολείο και καταφύγιο.
Και τέλος είναι η απόδειξη και στα δικά σου παιδιά πως τίποτα δεν μπορείς να καταφέρεις, αν δεν το αφήσεις να σε αγγίξει και δε σε μαρκάρει.
Από την άλλη, σίγουρα σας έχει τύχει να ξεχάσατε τι φάγατε την προηγούμενη ημέρα αλλά να θυμάστε με απόλυτη ακρίβεια πώς αποκτήσατε αυτή την υπέροχη ουλή στο γόνατό σας.
Ίσως, όταν περιγράφετε το γεγονός στην παρέα σας να σκάτε από τα γέλια, αλλά κατά βάθος εύχεστε να μπορούσατε να επιστρέψετε για λίγο σε εκείνη την εποχή, ακόμη και σε εκείνη τη στιγμή του ατυχήματος.
Όλοι, λίγο ή πολύ, θα θέλαμε να ξαναζήσουμε το κάθε μικρό παιδικό σωματικό μας τραύμα, μιας κι αυτά όρισαν την καλύτερη μας ηλικία και μας δίδαξαν στην ενήλικη ζωή.
Οι ουλές και οι αμυχές του παιδιού που υπήρξαμε κάποτε, είναι τα παράσημα μας αλλά και τα διαπιστευτήρια πως δε μας απορρόφησε τη τηλεόραση, ούτε και το διάβασμα και πως ήμασταν τόσο δυνατοί, ώστε κανένας τοίχος, κανένα δέντρο και καμία ταράτσα δεν μπορούσε να μας εμποδίσει να βρούμε τον «κλέφτη» του παιχνιδιού.
Είναι η απόδειξη πως ζήσαμε ανέμελα, αθώα και δραστήρια χρόνια από εκείνα που αν γυρίσετε τη ματιά σας πίσω, θα δείτε τη γιαγιά σας να σας κυνηγάει δήθεν με το μπλάστρι της κουζίνας επειδή κάνατε κάποια αταξία, ή τους αγώνες κατάβασης με τα ποδήλατα από τη πιο μεγάλη κατηφόρα του χωριού και ύστερα ένα μπουλούκι από ποδήλατα παιδιά και χώμα καταμεσής του δρόμου να μετράνε λαβωματιές.
Τα σημάδια μας αποτελούσαν ανέκαθεν την άτυπη συμβουλή ή νουθεσία της γιαγιάς ή της μαμάς μας . Ακόμη και το «στα ̓λεγα εγώ» που σιχαινόμασταν αλλά κατά βάθος πάντα περιμέναμε να το ακούσουμε, γιατί επιβεβαιώναμε πως ακόμη κάποιος νοιάζεται αλλά και το πως ωριμάσαμε στην εφηβεία και στην ενήλικη ζωή μας.
Τα γδαρμένα γόνατα, τα σκισμένα ρούχα, τα κατάγματα κι οι μώλωπες δε μας εμπόδισαν να ξαναπιάσουμε το τιμόνι του ποδηλάτου και να συνεχίσουμε τη πορεία μας. Οι τούμπες με το ποδήλατό μας, μας δίδαξαν πως ό,τι και να συμβεί στη ζωή σου, εσύ πρέπει να ξανασηκωθείς.
Πρέπει να καθαρίσεις όπως-όπως τις πληγές σου και να προλάβεις τη βόλτα με τα ποδήλατα. Τα σημάδια μας δίδαξαν να τη γλεντάμε τη ζωή πριν το κάνει εκείνη με μια ορθοπεταλιά, με ένα «έλα μωρέ μια γρατζουνιά είναι» και με λίγη καλή παρέα.
Θυμάστε κάθε φορά που χτυπούσατε τη γιαγιά σας να σας λέει «σώπα βρε, μέχρι να παντρευτείς θα γιάνει!»;
Λοιπόν, δεν είναι τελείως τυχαίο ρητό. Τίποτα από όσα μας λέγανε δεν ήταν τυχαίο. Μπορεί η πληγή σου να έχει κλείσει σωματικά, αλλά θα θυμάσαι για μια ζωή τις συνέπειες και τις καταστάσεις. Κι αυτό μας ακολούθησε αργότερα και στην έφηβη και στην ανεξάρτητη ενήλικη ζωή μας.
Με τα μηχανάκια, τα αμάξια, τα ξενύχτια. Οι γονείς μας ξάγρυπνοι και πολλές φορές η πόρτα κλειδωμένη, αν δε γυρίζαμε την προκαθορισμένη ώρα. Ακόμη κι αυτό διδαχή ήταν. Δε θα είναι πάντα κάποιος εκεί να σε περιμένει ή ακόμη κι αν είναι, δε θα το κάνει για πάντα.
Θυμηθείτε το πρώτο σας πέσιμο με το παράνομο μηχανάκι του φίλου σας. Σε κάτι τέτοια καταλαβαίνει ποιοι μένουν και ποιοι φεύγουν. Το σπασμένο σας πόδι ή χέρι, τα ράμματά σας, έκαναν το ξεσκαρτάρισμα στους φίλους σας. Κι εκεί είδατε πως τελικά αν δε νοιαστείς εσύ για το σπασμένο σου πόδι δε θα το κάνει κανένας άλλος, πέρα από τους γονείς σου.
Κι έρχεται η ενήλικη ζωή με ελάχιστους καλούς ανθρώπους δίπλα σου, μυριάδες ουλές και τεράστια σοφία και σου θυμίζει πως ό,τι έγινες σήμερα και ό,τι σε απαρτίζει, το οφείλεις σε αυτό το ελεύθερο, κακοτράχαλο παιδί που υπήρξες κάποτε. Το οφείλεις σε εκείνη την εποχή που το παιχνίδι, το χωριό, το σπίτι και οι φίλοι σου ήταν το δικό σου προσωπικό σχολείο και καταφύγιο.
Και τέλος είναι η απόδειξη και στα δικά σου παιδιά πως τίποτα δεν μπορείς να καταφέρεις, αν δεν το αφήσεις να σε αγγίξει και δε σε μαρκάρει.
